Moje Mieszkanie

Czy proponowane zmiany w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego ułatwią firmom zakup ziemi pod inwestycje mieszkaniowe? Jak przygotowywaną nowelizację przepisów o obrocie gruntami rolnymi oceniają deweloperzy? Sondę prezentuje serwis nieruchomości dompress.pl.

Jan Jarosławski, radca prawny w Skanska Residential Development Poland             

Każda zmiana, łagodząca aktualnie obowiązujące, daleko idące ograniczenia obrotu ziemią jest dobrą zmianą. Projekt ustawy jest nadal w fazie koncepcji, zaś poluzowanie zakazu zapowiadane jest niemal od dnia wprowadzenia aktualnie obowiązujących przepisów. Poczekajmy więc na publikację projektu, aby oceniać szczegółowe rozwiązania. Warto jednak podkreślić, że wypowiedzi Ministerstwa dotyczące planowanych zmian wskazują, że zakładana jest kosmetyczna korekta dotycząca areału działki, którą można nabyć bez uzyskania specjalnej zgody. Wciąż pomija się jednak głos przedsiębiorców, którzy wskazują na zbyt szerokie ujęcie w przepisach pojęcia ziemi rolnej. Jako taką traktuje się w zasadzie każdą działkę poza miastem, dla której nie ma uchwalonego planu miejscowego na cel inny niż rolny.

Andrzej Gutowski, dyrektor ds. Sprzedaży i Marketingu Ronson Development

Liberalizacja w tym zakresie jest jak najbardziej korzystna. Nawet na terenie Warszawy są grunty, które nie są objęte miejscowym planem zagospodarowania, a są działkami rolnymi. Miasto rozszerza się w kierunku Białołęki czy dalszego Bemowa, a tamte tereny ewidentnie były użytkowane w sposób rolniczy. Zapisy ułatwiające zakup gruntów rolnych umożliwią rozwój rynku deweloperskiego.

Waldemar Wasiluk, wiceprezes zarządu Victoria Dom S.A.

Najlepszym rozwiązaniem byłoby całkowite uwolnienie gruntów, które znajdują się w granicach miast spod ustawy. Każdy ruch w kierunku uwolnienia gruntów jest oczywiście dobry, a blokowanie gruntów w miastach nie bardzo uzasadnione.

Piotr Tarkowski, pełnomocnik zarządu Allcon Osiedla

Intencją ustawodawcy jest ułatwienie nabywania niewielkich nieruchomości rolnych przez osoby zainteresowane osiedleniem się na wsi. Dzięki temu, rolnicy w niektórych przypadkach będą mogli zbyć takie nieruchomości o powierzchni do 1 ha samodzielnie, dowolnej osobie, bez potrzeby ubiegania się o zgodę Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Co do zasady, grunty rolne zlokalizowane w obrębie miast stanowią doskonałe uzupełnienie banku ziemi dla deweloperów. Ustawa miała wejść w życie z początkiem roku 2019, ale dokąd nie wejdzie nie można przewidzieć, jaki będzie jej ostateczny kształt.

Marcin Antczak, prezes FB Antczak

Nowelizacja ustawy to zdecydowanie krok w dobrym kierunku. Obowiązujące od dwóch lat ograniczenia znacząco utrudniały pozyskiwanie ciekawych gruntów do banków ziemi. To rozwiązanie korzystne, nie tylko dla deweloperów, ale także dla rolników i właścicieli zakładów przemysłowych, które  w tej chwili właściwie nie mogą się rozbudowywać. Wiele działek miejskich wciąż ma status nieruchomości rolnych i w tej chwili mogą je nabyć tylko rolnicy indywidualni, którzy ich nie potrzebują.

Andrzej Swoboda, wiceprezes zarządu Grupy CTE

Bardzo rygorystyczne zapisy ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych nie były tak naprawdę niczym uzasadnione i skutkowały zablokowaniem możliwości zbywania terenów oznaczonych jako rolnicze, położonych w granicach miast lub w bezpośrednim sąsiedztwie terenów zurbanizowanych. Proponowana liberalizacja to krok w dobrym kierunku.

Zuzanna Należyta, dyrektor ds. handlowych w Eco Classic

Wszelkie zmiany znoszące ograniczenia gospodarki wolnorynkowej są korzystne. Powiedzmy sobie szczerze, zmiany w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego były spowodowane pobudkami populistycznymi i nie przyniosły korzyści nikomu poza właścicielami działek budowlanych, którymi można swobodnie obracać, powodując wzrost ich cen.

Janusz Miller, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu Home Invest

Trudno jednoznacznie stwierdzić, czy zaproponowane przez ministerstwo zmiany ułatwią zakup ziemi pod nowe inwestycje. Na pewno każdy pomysł chociażby częściowego uwolnienia gruntów będzie działał na korzyść potencjalnych inwestorów. Nasza firma skupia jak dotychczas działalność przede wszystkim na terenie Warszawy, w obszarach najbliższych centralnej części miasta i w tych rejonach jesteśmy gotowi kupować grunty.  

Adrian Potoczek, dyrektor ds. sprzedaży w Wawel Service 

Dotychczasowy zapis ograniczający zakup gruntów rolnych o powierzchni do 0,3 ha był niekorzystny, nie tylko dla deweloperów, ale również innych osób, które po prostu chciały osiedlić się poza centrum miasta. Zwiększenie tego progu do 1 ha na pewno będzie korzystniejsze. Nie można jednak konkretnie ocenić zmian, ponieważ nie wiemy w jakiej formie i kiedy nowelizacja wejdzie.  

Autor: Dompress.pl

Czy w przyszłym roku popyt i podaż na rynku nowych mieszkań utrzyma się na wysokim poziomie? Jakie czynniki mogą, zdaniem deweloperów, zadecydować o spadku wskaźników rynkowych? Sondę przeprowadził serwis nieruchomości dompress.pl. 

Marcin Mosz, członek zarządu Polnord S.A.

Ze względu na przewidywany wzrost cen we wszystkich segmentach rynku nieunikniona jest tendencja spadkowa. Dotyczy to zarówno sprzedaży mieszkań, jak i liczby nowych lokali wprowadzanych na rynek. Wynika to głównie z rosnących kosztów usług budowlanych oraz trudności z pozyskiwaniem generalnych wykonawców. Dalszy rozwój rynku będzie zależał od tego, czy w bliskiej perspektywie problemy z dostępem do pracowników i materiałów budowlanych zostaną przełamane, a także czy nie zmniejszy się siła nabywcza klientów. Ograniczyć może ją w przyszłości, nie tylko zbyt dynamiczny wzrost cen mieszkań, ale także wyższy koszt kredytów. 

Mirosław Kujawski, członek zarządu LC Corp S.A.

Mimo wzrostu cen zainteresowanie klientów wciąż pozostaje na bardzo wysokim poziomie. W niektórych naszych projektach, mamy nawet więcej kontraktów niż w rekordowym 2017 roku i nie zakładamy, aby w kolejnych miesiącach nastąpiła pod tym względem jakaś duża zmiana. Potrzeby mieszkaniowe Polaków wciąż są bowiem bardzo duże. Nie wchodząc w spór czy w Polsce brakuje 1 mln czy 3 mln mieszkań, patrząc na dane Eurostatu Polska jest w ogonie Europy, jeśli chodzi o warunki lokalowe. 

O ile zainteresowanie klientów powinno być wysokie, to sprzedaż mieszkań w 2019 roku będzie jednak niższa. Hamować ją będzie widoczny wzrost cen, jak i mniejsza podaż nowych mieszkań. Poza cenami i dostępnością nowych projektów, na poziom sprzedaży wpływ będzie miała także zdolność nabywcza klientów jako wypadkowa zarobków i wysokości stóp procentowych. 

Tomasz Sujak, członek zarządu Archicom S.A. 

Nadal sprzyja nam sytuacja makroekonomiczna i niskie oprocentowanie kredytów hipotecznych. Patrząc na sytuację na rynku i 10 proc. wzrost cen mieszkań nasuwają się jednak pytania, co nas czeka w najbliższym czasie. Za nami rekordowe lata w cyklu koniunkturalnym. Nie spodziewamy się powtórzenia tak dużego sukcesu, ale osiągane wyniki są nadal bardzo satysfakcjonujące. Niemniej, istnieje ryzyko spadku dostępności ofert. Naszą odpowiedzią jest szeroki bank ziemi wygenerowany w przeszłości. Posiadamy grunty, które umożliwiają budowę ponad 5700 mieszkań i zakładamy dalszy, aktywny rozwój. 

Aleksandra Goller, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu w Skanska Residential Development Poland 

Przy obecnej koniunkturze na rynku mieszkaniowym może być trudniej utrzymać tempo sprzedaży wszystkich inwestycji. Niemniej jednak dobre projekty same się obronią. Dotyczy to szczególnie wieloetapowych osiedli, gdzie oprócz wysokości stawki za metr kwadratowy, dla klientów liczą się także opinie mieszkańców oraz długoterminowa użyteczność i funkcjonalność inwestycji. Ograniczona dostępność gruntów w Warszawie może dodatkowo bezpośrednio przełożyć się na ofertę deweloperów, co naturalnie zrównoważy mniejszy popyt. 

Waldemar Wasiluk, wiceprezes zarządu Victoria Dom S.A.

Wydaje się, że wzrost cen wyhamował rynek i powrócimy do poziomu sprzedaży 18-19 tys. mieszkań w Warszawie w najbliższym czasie. Popyt jest jednak ciągle bardzo silny, finansowanie tanie, zapotrzebowanie na mieszkania duże, a podaż wciąż na wysokim poziomie. Ostatnie 2-3 kwartały były trudniejsze w zakresie przedłużających się procesów administracyjnych, ale mamy nadzieję, że po wyborach administracja wróci do sprawnego zatwierdzania decyzji. 

Marta Kasprzak, menadżer ds. sprzedaży i marketingu w Duda Development 

Wiele wskazuje na to, że w przyszłym roku sytuacja na rynku mieszkaniowym ustabilizuje się, a ceny utrzymają się na wysokim poziomie. Przyczyną podwyżek cen, jakie można było zaobserwować w ostatnim czasie, był wzrost kosztów materiałów budowlanych i siły roboczej oraz zakupu gruntów. Nic nie wskazuje na to, by w roku 2019 koszty te miały się zmniejszyć. 

Izabela Woźnica-Letka z zielonogórskiego biura sprzedaży EBF Development

Popyt na mieszkania nie zmaleje, co było doskonale widać w ostatnim czasie, gdy do sprzedaży wprowadziliśmy trzy inwestycje w Zielonej Górze. Polacy coraz chętniej inwestują w mieszkania, widząc w nieruchomościach doskonałą lokatę na przyszłość. Największym zainteresowaniem nabywców cieszą się mniejsze lokale, których metraż waha się w przedziale od 39 mkw. do 60 mkw. Na zakup tego typu mieszkań decydują się również inwestorzy, którzy stanowią coraz większy procent naszych klientów.

Andrzej Gutowski, dyrektor ds. Sprzedaży i Marketingu Ronson Development

Przypuszczam, że w przyszłym roku możemy oczekiwać lekkiego spadku sprzedaży mieszkań, ale powodem nie będzie mniejsze zainteresowanie wśród klientów, lecz wyprzedaż lokali przez deweloperów, bo przy obecnym procedowaniu trudno jest szybko uzupełnić ofertę. Niewielka korekta może mieć także związek z wyższymi cenami, za które odpowiadają koszty gruntów i wykonawstwa. W wyniku tego sprzedaż mieszkań może zmaleć o około 10-20 proc. Wszystko zależało będzie od ogólnego stanu ekonomii, która na razie ma się nieźle. Szczególnie istotny jest tu poziom stóp procentowych, który ma wpływ na wysokość rat kredytowych, a jednocześnie decyduje o atrakcyjności inwestowania w mieszkania względem depozytów. 

Janusz Miller, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu Home Invest 

W przyszłym roku popyt na mieszkania powinien utrzymać się na wysokim poziomie, podobnie jak w roku bieżącym roku i latach poprzednich. Pomimo rosnących cen mieszkań zapotrzebowanie na lokale będzie nadal duże, szczególnie w dużych miastach. Popyt będzie przewyższał podaż, ponieważ zmniejszy się oferta mieszkań na rynku nieruchomości. Na spadek podaży wpływ będzie miał deficyt gruntów oraz przesunięcie terminów realizacji projektów na późniejszy czas przez niektórych deweloperów ze względu na wysokie koszty wykonawstwa. 

Andrzej Swoboda, wiceprezes zarządu Grupy CTE 

Rozwój rynku nieruchomości jest odzwierciedleniem stanu całej gospodarki. Z jednej strony mamy do czynienia z ciągłym wzrostem zamożności Polaków, co pozwala na zakup wygodniejszych, większych mieszkań i domów. Z drugiej strony brak „mocy przerobowych”, wpływający na wzrost cen, prowadzi coraz częściej do rezygnacji z realizacji inwestycji przez firmy deweloperskie. Pożądane byłyby działania administracji rządowej pozwalające na większe otwarcie naszego rynku pracy na pracowników z innych krajów. 

Ciekawym rozwiązaniem, które może mieć znaczący wpływ na rynek mieszkaniowy jest ustawa o REIT-ach, czyli funduszach inwestycyjnych lokujących środki w nieruchomościach mieszkaniowych z myślą o ich komercjalizacji i czerpaniu zysku z wynajmu. 

Mówiąc o dalszym rozwoju rynku mieszkaniowego trzeba mieć również na uwadze możliwe zmiany w samej technologii budowlanej i powrót do prefabrykacji, która nie wymaga tak dużych nakładów pracy, jak tradycyjne technologie.

Sebastian Barandziak, członek zarządu Dekpol S.A. 

Zakładamy, że w przyszłym roku popyt na mieszkania utrzyma się na wysokim poziomie, jak w ostatnich latach. Na dalszy rozwój rynku będzie wpływał niski poziom oprocentowania kredytów oraz wzrost zakupów mieszkań w celach inwestycyjnych. 

Justyna Ciesielka, specjalista ds. sprzedaży w Planetbud Development

Liczymy na utrzymanie zainteresowania rynkiem nieruchomości. Główne zagrożenie, jakie widzimy to brak siły roboczej oraz problemy z dostępnością materiałów budowlanych, które mogą zahamować rozwój nowych inwestycji. Rosnące stawki na roboty budowlane mogą przełożyć się na decyzje inwestorów o wstrzymaniu nowych projektów do czasu unormowania się sytuacji na rynku budowlanym. 

Olga Pietrzak, specjalista ds. sprzedaży i marketingu w firmie Skaland 

Tegoroczny wykres podaży pokazuje, że rozpoczął się już proces spadku ilości nowych ofert wprowadzanych na rynek w porównaniu do roku ubiegłego. Za uszczuplenie oferty odpowiada m.in. deficyt atrakcyjnych gruntów, podwyżki cen ziemi oraz skokowy wzrost kosztów budowy i trudności w utrzymaniu harmonijnej współpracy z firmami budowlanymi. Czynniki te powodują zmniejszenie rentowności inwestycji, a co za tym idzie, rezygnację z planów realizacji nowych przedsięwzięć. Zakładane jest utrzymanie tendencji spadkowej, co może zostać spotęgowane zastąpieniem otwartych rachunków powierniczych wyłącznie zamkniętymi kontami, które dodatkowo utrudnią deweloperom bieżące funkcjonowanie i wyeliminują z rynku mniejszych graczy. Zmniejszona podaż spowoduje także stabilizację dotychczasowego popytu. 

Adrian Potoczek, dyrektor ds. sprzedaży w Wawel Service  

Przewidujemy, że w przyszłym roku popyt na mieszkania nieco spadnie, głównie z uwagi na przewidywaną mniejszą siłę nabywczą klientów spowodowaną niższą zdolnością kredytową. Wolumen ofert na rynku nieruchomości utrzyma się na podobnym poziomie. Jednak mimo spadku popytu, ceny uzależnione od kosztów bezpośrednich w procesie budowlanym, z pewnością się nie zmniejszą. 

Autor: Dompress.pl

Jaką strategię przyjęły firmy budujące mieszkania na 2019 rok? Jakiego rodzaju inwestycje zamierzają wprowadzać? Czy deweloperzy planują dywersyfikować portfele inwestycyjne i realizować projekty w innym segmencie niż mieszkaniowy? Które firmy zakładają ekspansję na nowe rynki? Sondę przeprowadził serwis nieruchomości dompress.pl.

Mirosław Kujawski, członek zarządu LC Corp S.A.

W naszych działaniach skupiamy się na realizacji projektów mieszkaniowych w segmencie popularnym i o podwyższonym standardzie w największych miastach Polski. W kolejnych miesiącach nie zakładamy zmian polityki w tym zakresie. Na bieżąco monitorujemy zmiany zachodzące na rynku, poszukując nowych możliwości działania. Przykładem tego może być nasza pierwsza inwestycja aparthotelowa, jaką realizujemy w ramach IV etapu Osiedla Bastion Wałowa w Gdańsku. Tego typu projekty traktujemy jednak jako uzupełnienie naszego portfela inwestycyjnego oraz optymalizację możliwości zagospodarowania dostępnych gruntów.

Mirosław Bednarek, prezes zarządu Matexi Polska

Mamy bardzo ambitne i konkretne plany na najbliższy rok. Jesteśmy gotowi do uruchomienia 8 nowych projektów mieszkaniowych w nowych lokalizacjach. Ostateczne ich wprowadzenie w znacznej mierze zależy od tempa procesów administracyjnych. Jesteśmy jednak dobrej myśli.

Tomasz Sujak, członek zarządu Archicom S.A.

Uważnie obserwujemy sytuację na rynku i to, co się dzieje w budownictwie. Od lat dywersyfikujemy działalność realizując projekty na rynkach mieszkaniowym i biurowym. Niezależnie od wybranego sektora naszą dobrą praktyką jest uruchamianie inwestycji i sprzedaży dopiero po precyzyjnym określeniu kosztów i uzyskaniu niezbędnych pozwoleń. Jednym z naszych najważniejszych priorytetów jest bezpieczeństwo klientów. Analizujemy też inne gałęzie sektora nieruchomości, jak condo hotele, akademiki, czy segment mieszkań na wynajem.

Aleksandra Goller, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu w Skanska Residential Development Poland

Realizowane przez nas osiedla cieszą się dużą popularnością, dlatego z pewnością będziemy kontynuować te działania i budować kolejne etapy naszych warszawskich inwestycji. Jednocześnie nie zamykamy się na możliwości dywersyfikacji portfela. Zgodnie z filozofią działania Skanska, stawiamy na budownictwo zrównoważone i takie też będą wszystkie, nasze, kolejne projekty. Szczególną wagę przykładamy do tworzenia miejsc bez barier architektonicznych, integrujących różne pokolenia i osoby z różnymi potrzebami. Rodziców z dziećmi, młodych ludzi lubiących aktywny tryb życia, osoby starsze i z niepełnosprawnościami. Dbamy o zapewnienie równowagi pomiędzy budynkami i strefami zielonymi, a także o przemyślane projektowanie przestrzeni wspólnych dla mieszkańców.

Waldemar Wasiluk, wiceprezes zarządu Victoria Dom S.A.

W 2019 roku planujemy utrzymać sprzedaż na poziomie co najmniej 1000 mieszkań rocznie. Naszym rynkiem jest segment popularny i w tym segmencie będziemy wprowadzać kolejne inwestycje na terenie aglomeracji warszawskiej.

Sebastian Barandziak, członek zarządu Dekpol S.A.

W przyszłym roku będziemy kontynuować realizację strategii zorientowanej na budowę osiedli mieszkaniowych, domów jednorodzinnych oraz apartamentów na wynajem i condohoteli.  Jednocześnie  planujemy wejść z naszą ofertą na nowe rynki: warszawski i wrocławski. 

Andrzej Gutowski, dyrektor ds. Sprzedaży i Marketingu Ronson Development

W przyszłym roku zamierzamy kontynuować naszą strategię. Pozostajemy oczywiście na rynku mieszkaniowym i nie zamierzamy zmieniać tego profilu. Niezmiennie działamy na czterech rynkach – warszawskim, wrocławskim, szczecińskim i poznańskim. Zmieniają się natomiast proporcje, ponieważ coraz silniej obecni jesteśmy poza Warszawą. Na koniec września 2018 roku mieliśmy w realizacji 1391 mieszkań, z których 778 lokali oferowaliśmy w stolicy, a 613 w pozostałych miastach. W Szczecinie i Wrocławiu mamy nowe działki, dlatego nasza obecność na tych rynkach będzie jeszcze silniejsza. W 2019 roku planujemy ukończenie projektów, w których znajduje się łącznie ponad 1100 mieszkań, z których 745 lokali zostało już sprzedanych przed końcem września tego roku.

Olga Pietrzak, specjalista ds. sprzedaży i marketingu w firmie Skaland

2019 rok będzie obfitować dla nas w wyzwania. Zamierzamy znacząco zwiększyć skalę działalności. Do czterech prowadzonych aktualnie projektów mieszkaniowych dołączą dwa kolejne. W jednej z inwestycji, os. Nowina w Dachowej zakładamy w pierwszym etapie budowy realizację 30 domów w zabudowie bliźniaczej o powierzchni ponad 97 mkw. oraz przedszkola i prywatnego placu zabaw na terenie osiedla. To rzadko spotykane na rynku nieruchomości podmiejskich udogodnienie dla rodziców. Premiery kolejnej inwestycji należy spodziewać się już wiosną. Będzie to przyjazna człowiekowi i środowisku propozycja domów, wpisujących się w ideę ekologicznego stylu życia.

Wojciech Duda, wiceprezes Duda Development

Nie planujemy dywersyfikować portfela inwestycji, ale kontynuować naszą, bieżącą strategię. Już dziś możemy zdradzić, że w połowie 2019 roku ogłosimy rozpoczęcie kolejnej inwestycji mieszkaniowej w Poznaniu, jednak szczegółowych informacji dotyczących projektu nie będziemy jeszcze podawać.

Janusz Miller, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu Home Invest

Planujemy dalszy rozwój przede wszystkim w obszarze budownictwa mieszkaniowego wielorodzinnego, ale także komercyjnego pod kątem klientów inwestycyjnych. W przyszłym roku wprowadzimy do sprzedaży kilka nowych projektów mieszkaniowych na terenie Warszawy, ale rozpoczniemy również budowę inwestycji składającej się m.in. z lokali inwestycyjnych o małych metrażach, które będą odpowiednie dla inwestorów do wynajmu. Planujemy też pierwszy w historii firmy projekt z segmentu premium na warszawskim Mokotowie. Nieustannie poszukujemy też nowych gruntów inwestycyjnych, na zakup których mamy przeznaczone kilkadziesiąt milionów złotych.

Izabela Woźnica-Letka z zielonogórskiego biura sprzedaży EBF Development

Przyszły rok zapowiada się dla naszej firmy dosyć intensywnie. Do sprzedaży wprowadziliśmy w ostatnim czasie aż 3 nowe inwestycje w Zielonej Górze w różnych lokalizacjach, ponieważ chcemy sprostać odmiennym oczekiwaniom naszych klientów. Apartamenty Jana z Kolna oraz Lisia Apartamenty to idealna propozycja dla osób, które cenią miejski styl życia, natomiast Różane Zacisze to oferta dla miłośników ciszy i zieleni.    

Zuzanna Należyta, dyrektor ds. handlowych w Eco Classic

Nasze plany inwestycyjne w Warszawie zweryfikowały urzędy i instytucje państwowe. W związku z tym powiemy o nich w późniejszym czasie.

Rafał Zdebski, dyrektor handlowy Inpro S.A.

Niedawno wprowadziliśmy do sprzedaży czwarty, finalny etap osiedla Harmonia Oliwska w Gdańsku-Oliwie. Dostrzegamy potencjał rynku trójmiejskiego i okolicznych miejscowości. W przyszłym roku planujemy wprowadzić do oferty nowe osiedle Brawo. Będzie to druga inwestycja, realizowana przez firmę w Pruszczu Gdańskim. W 2019 roku uruchomimy także sprzedaż mieszkań w osiedlu Ostoja w Rumi. W Gdańsku, blisko lotniska będziemy z kolei realizować Osiedle Start. A w gdyńskiej dzielnicy Karwiny wybudujemy natomiast rodzinne osiedle Zenit, które powstanie przy pięknym lesie, na granicy Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego.

Andrzej Swoboda, wiceprezes zarządu Grupy CTE

Grupa CTE planuje kolejne inwestycje mieszkaniowe kierowane do młodych rodzin, zlokalizowane w popularnych i niedrogich lokalizacjach. Jednocześnie przyglądamy się rynkowi i nie wykluczamy rozpoczęcia aktywności biznesowej w innych segmentach rynku.

Justyna Ciesielka, specjalista ds. sprzedaży w Planetbud Development

Już w tym roku rozpoczęliśmy naszą pierwszą budowę związaną, nie z mieszkalnictwem, a biznesem. W Zalasewie powstają pierwsze dwa budynki biurowo-usługowe, które cieszą się ogromnym zainteresowaniem. Staramy się również uzyskać warunki dla kolejnego. Poza tym, kontynuujemy realizację naszej, flagowej inwestycji – Osiedla Kwiatowego. Zainteresowanie domami szeregowymi nie słabnie, wciąż wiele osób wybiera ciche obrzeża miast.

Adrian Potoczek, dyrektor ds. sprzedaży w Wawel Service 

Dywersyfikację portfela inwestycyjnego zaczęliśmy realizować już w ubiegłym roku. Do puli tanich mieszkań, które mieliśmy w ofercie dołączyliśmy inwestycje z nieco wyższej półki – przy ulicy Lema, przy Tauron Arena, a niedawno mieliśmy premierę naszej, najnowszej nieruchomości Lublańska Park położonej przy ulicy Promienistych. W 2019 roku planujemy jeszcze rozszerzyć ofertę,  tym razem o dwa luksusowe apartamentowce.

Autor: Dompress.pl

Czy w 2019 roku ceny mieszkań będą nadal rosnąć? W jakich inwestycjach i lokalizacjach najszybciej mogą iść w górę? Czy deweloperzy obserwują dalszy wzrost kosztów budowy i zakupu gruntów, które mają zasadniczy wpływ na wycenę mieszkań? Sondę przeprowadził serwis nieruchomości dompress.pl

Mirosław Kujawski, członek zarządu LC Corp S.A.

Tylko w ostatnich 12 miesiącach ceny mieszkań wzrosły średnio o 10 proc. Z uwagi na trudności z podażą nowych inwestycji, jak i rosnące ceny gruntów oraz wykonawstwa należy się spodziewać dalszego ich wzrostu. Przy czym, dynamika powinna być mniejsza niż dotychczas, co potwierdzają także dane za trzeci kwartał br.  

Warto podkreślić, iż pomimo tego że ceny mieszkań nieprzerwanie rosną od 2013 roku, na przykład w Krakowie, czy Warszawie wciąż są one niższe niż przed dekadą, kiedy inflacja wyniosła 20 proc., a zarobki średnio wzrosły o 70 proc. Natomiast przy utrzymujących się, niskich stopach procentowych kupujący mają obecnie wciąż bardzo wysoką zdolność nabywczą, mogą pozwolić sobie na zakup dwa razy większego mieszkania niż na przykład w 2007 roku.

Andrzej Gutowski, dyrektor ds. Sprzedaży i Marketingu Ronson Development

W przyszłym roku nie powinniśmy oczekiwać znaczących wzrostów cen mieszkań. Już teraz da się zauważyć, że pojawił się „sufit” i klienci zaczynają mieć opory związane z ceną. Oczywiście każda lokalizacja ma swoje prawa i wciąż w najlepszych dzielnicach elastyczność kupujących jest większa, ale można powiedzieć, że rynek osiągnął pewne maksimum. Dotyczy to również kosztów. Ceny gruntów ustabilizowały się, a budowa drożeje minimalnie, co pozwala przypuszczać, że rok 2019 będzie pod tym względem stabilny.

Aleksandra Goller, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu w Skanska Residential Development Poland

Rosnące ceny gruntów, jak i usług wykonawczych mają bezpośrednie przełożenie na rentowność nieruchomości i ceny mieszkań. Te jednak nie wzrastają już tak znacząco, jak w ostatnich kilkunastu kwartałach. Oczywiście największy przyrost stawek za metr kwadratowy dotyczy lokalizacji centralnych, głównie z uwagi na kurczące się zasoby gruntów, a co za tym idzie ograniczoną dostępność tego produktu. Warszawa jest jednak największym w Polsce rynkiem mieszkaniowym z bardzo zróżnicowaną ofertą, z której każdy na pewno wybierze mieszkanie dostosowane do własnych potrzeb.

Wioletta Kleniewska, dyrektor Biura Sprzedaży i Marketingu Polnord S.A.

Najbardziej dynamicznie rosną i będą rosły ceny mieszkań w atrakcyjnych lokalizacjach, tj. dobrze skomunikowanych z rozwiniętą infrastrukturą, jak i w rejonach, gdzie podaż jest niewielka a popyt wciąż duży, jak na przykład w warszawskim Wilanowie.

W przypadku segmentu popularnego należy też spodziewać się dalszych korekt cenowych. Nie tak dynamicznych, jak w ciągu ostatnich miesięcy, ale jednak uwzględniających rosnące ceny wykonawstwa oraz coraz wyższe koszty związane z zakupem nowych gruntów inwestycyjnych.

Waldemar Wasiluk, wiceprezes zarządu Victoria Dom S.A.

Ceny mieszkań powoli stabilizują się wraz ze stabilizacją kosztów generalnych wykonawców oraz materiałów budowlanych. Zakładamy, że ten poziom utrzyma się w perspektywie całego 2019 roku.

Tomasz Sujak, członek zarządu Archicom S.A.

Ceny mieszkań nadal będą kształtować się w oparciu o ceny transakcyjne gruntów oraz koszty realizacji projektów. Spodziewamy się powolnej stabilizacji kosztów wykonawstwa, natomiast polityka cen gruntów nadal zostaje niewiadomą. Nie można wykluczyć kolejnych podwyżek cen mieszkań, ponieważ dotychczasowe korekty, średnio o około 10 proc., nie odzwierciedlają wzrostów po stronie realizacji inwestycji.

Andrzej Swoboda, wiceprezes zarządu Grupy CTE

Wydaje się, że poziom cen mieszkań osiągnął górną granicę i zdolności kredytowe kupujących nie pozwolą na dalsze podwyżki. Możliwy jest scenariusz, w którym spora liczba planowanych inwestycji zostanie zawieszona. Jednocześnie doświadczenia dojrzałych, zachodnich rynków wskazują, że model zaspokajania własnych potrzeb mieszkaniowych poprzez zakup mieszkania nie jest jedynym możliwym rozwiązaniem. Być może przyszłość rynku mieszkaniowego to fundusze kapitałowe, które są odbiorcami mieszkań deweloperskich w celu wynajmu.

Sebastian Barandziak, członek zarządu Dekpol S.A.

Spodziewamy się dalszego wzrostu cen mieszkań. W dużej mierze będzie to wynik coraz wyższych kosztów gruntów oraz budowy. Najbardziej wrażliwe na zmiany będą inwestycje realizowane w unikalnych lokalizacjach. Spodziewany wzrost wartości nieruchomości w czasie będzie zaś stanowić dodatkowe źródło zysku dla osób inwestujących w mieszkania na wynajem. To właśnie sprawia, że popyt na dobrze zlokalizowane apartamenty na wynajem i aparthotele utrzymuje się na wysokim poziomie.

Izabela Woźnica-Letka z zielonogórskiego biura sprzedaży EBF Development

Aktualnie ceny mieszkań zmieniają się dosyć dynamicznie, dlatego trudno określić, jakie stawki będą oferować deweloperzy w 2019 roku. Oczywiście zasadniczy wpływ na wzrost cen mają rosnące koszty budowy, a więc materiałów budowlanych oraz wynagrodzenia dla podwykonawców. Poza tym, drożeją działki budowlane, a ich liczba zmniejsza się systematycznie szczególnie w dużych miastach. Dlatego przed wprowadzeniem nowej inwestycji przeprowadzamy skrupulatną analizę rynku, by ustalić ostateczne ceny mieszkań. Staramy się utrzymywać ceny rynkowe, obowiązujące w danym rejonie.

Zuzanna Należyta, dyrektor ds. handlowych w Eco Classic

Koszty wykonawstwa i ceny gruntów mają zasadnicze znaczenie dla wzrostu cen mieszkań. Na rynku obserwować możemy dość stabilną relację popytu i podaży. Nic nie wskazuje na to, by w najbliższym czasie zaistniały czynniki, które miałyby zwiększyć popyt, czy wpłynąć na spadek podaży. Głównym czynnikiem, który może zdecydować o zmianie cen to z pewnością wzrost kosztów produkcji.

Janusz Miller, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu Home Invest

Dalszy wzrost cen mieszkań w 2019 roku jest nieunikniony. Szczególnie w przypadku takich lokalizacji, gdzie grunty pod inwestycje zostały zakupione w ciągu ostatnich dwóch lat. W tym czasie większość dobrze usytuowanych działek było w wysokich cenach nabywanych przez deweloperów. Dochodzi do tego wzrost kosztów wykonawstwa. Dlatego deweloperzy chcąc osiągnąć zysk będą zmuszeni do podnoszenia cen mieszkań.

Rafał Zdebski, dyrektor handlowy Inpro S.A.

Spodziewamy się stabilizacji cen lub ich lekkiej korekty, głównie ze względu na rosnące koszty budowy. Zapotrzebowanie na nowe mieszkania utrzymuje się na wysokim poziomie pomimo wzrostu cen. Branży służy niskie bezrobocie, wzrost wynagrodzeń i ciągle niskie stopy procentowe. W przypadku Trójmiasta wzrost cen jest ściśle skorelowany z konkretną lokalizacją. W niektórych rejonach Gdańska, jak Przymorze, czy Wyspa Spichrzów ceny nieruchomości w ostatnim czasie bardzo wzrosły.

Mirosław Bednarek, prezes zarządu Matexi Polska

Jeśli chodzi o koszty wykonawstwa prognozujemy raczej stabilizację kosztów. Choć sądzę, że punkt równowagi i tak znajduje się na wysokim poziomie. Bierzemy pod uwagą niewielki spadek cen materiałów. Nie przypuszczam natomiast by wyśrubowane ostatnio koszty pracy spadły do wcześniejszego poziomu. Zakładam też, że ceny mieszkań ustabilizowały się i deweloperzy nie mają już dużej przestrzeni do podnoszenia stawek, by zrekompensować sobie wysokie koszty budowy i gruntów. W ten sposób godzą się siłą rzeczy z obniżeniem marży deweloperskiej w perspektywie średnioterminowej.

Justyna Ciesielka, specjalista ds. sprzedaży w Planetbud Development

Niestety, możemy spodziewać się dalszego wzrostu cen na rynku pierwotnym, właśnie ze względu na rosnące koszty budowy.

Olga Pietrzak, specjalista ds. sprzedaży i marketingu w firmie Skaland

Tradycyjnie stawki najszybciej będą szły w górę w przypadku inwestycji zlokalizowanych w atrakcyjnych częściach miast z bogatą, okoliczną infrastrukturą i udogodnieniami komunikacyjnymi. Wzrosty mogą być także odczuwalne w najbardziej popularnym wariancie mieszkań, których metraż mieści się w przedziale 40-60 mkw.

Adrian Potoczek, dyrektor ds. sprzedaży w Wawel Service  

Wszystkie przesłanki z szeroko pojętego rynku nieruchomości utwierdzają nas w przekonaniu, że 2019 rok nie będzie wyjątkiem w kwestii cen mieszkań. Wciąż rosnąca inflacja, koszty materiałów i robocizny przekładają się bezpośrednio na wysokość nakładów związanych z procesem budowy. Natomiast duży wpływ na ceny gruntów ma utrzymujący się na wysokim poziomie popyt. Wszystkie te czynniki wpływają na wzrost cen mieszkań, który moim zdaniem, utrzyma się także w 2019 roku.

Autor: Dompress.pl

Jaki wpływ na działalność deweloperów będą miały nowe przepisy dotyczące użytkowania wieczystego, które z początkiem przyszłego roku ma przejść we własność?  Sondę przeprowadził serwis nieruchomości dompress.pl     

Mirosław Kujawski, członek zarządu LC Corp S.A.

Ustawa nieco wydłuży okres podpisywania umów przyrzeczonych, a w konsekwencji nieznacznie podwyższy koszty obsługi kredytu na zakup mieszkania. Obecnie po uzyskaniu pozwolenia na użytkowanie i kompletu dokumentów, takich jak zaświadczenie o samodzielności lokali, wypis z kartoteki mieszkań deweloper z nabywcą mógł przystąpić do podpisania umowy przyrzeczonej. Od 1 stycznia 2019 roku dochodzi kolejny dokument, tj. zaświadczenie o przekształceniu użytkowania we własność, który wydany powinien być do czterech miesięcy po złożeniu wniosku. Z uwagi na ilość nieruchomości będących w użytkowaniu wieczystym należy się spodziewać, iż urzędy wraz z początkiem roku zostaną zasypane wnioskami, co dodatkowo może wydłużyć ten okres. Nie zmienia to jednak faktu, iż pomimo początkowych trudności finalnie klienci skorzystają na takim rozwiązaniu.

Aleksandra Goller, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu w Skanska Residential Development Poland

Nowe przepisy, choć niewątpliwie korzystne dla właścicieli mieszkań, spowodują jednak konieczność pozyskania dodatkowych dokumentów dla nabywców lokali przed przeniesieniem własności lokalu. Deweloper będzie musiał przed umową u notariusza uzyskać w urzędzie zaświadczenie o przekształceniu użytkowania wieczystego gruntu we własność, co zgodnie z aktualnymi szacunkami urzędów, może trwać kilka miesięcy. Czas oczekiwania zapewne opóźni termin umowy ostatecznej, ponieważ bez zaświadczenia jej podpisanie nie będzie możliwe.

Marcin Mosz, członek zarządu Polnord SA.

Zgodnie z  nowymi przepisami ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów, z początkiem 2019 roku przekształcenie będzie następowało z mocy prawa. Jednak dla ujawnienia prawa własności w księdze wieczystej deweloperzy będą zobligowani do uzyskania zaświadczenia potwierdzającego takie przekształcenie. Jeśli wniosek zostanie wystosowany przez użytkownika wieczystego gruntu, właściwy organ będzie miał 4 miesiące na wydanie zaświadczenia, przy czym termin ten będzie liczony od 1. stycznia 2019 roku. Ustawa reguluje sytuację nieruchomości już posiadających prawomocne pozwolenia na użytkowanie, a trzeba zaznaczyć, że przeniesienie własności poszczególnych lokali na klientów będzie możliwe dopiero po uzyskaniu przez dewelopera w/w. zaświadczenia.

Dodatkowo, właściciele gruntów będą zobowiązani do wniesienia opłaty przekształceniowej równej wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, która obowiązywałaby w dniu przekształcenia. Do wskazanych rozliczeń zastosowanie będą miały również regulacje dotyczące udzielenia pomocy publicznej. Obecnie nie ma niestety jeszcze dokładnych wytycznych w zakresie sposobu jej liczenia. Dlatego też na pewno w początkowym okresie obowiązywania nowych regulacji, dopóki wszyscy nie nauczą się funkcjonować w nowym modelu, proces deweloperski na gruntach podlegających przekształceniu ulegnie wydłużeniu. 

Andrzej Gutowski, dyrektor ds. Sprzedaży i Marketingu Ronson Development

Na tym etapie możemy powiedzieć jedynie, że nowe przepisy na pewno nakładają na deweloperów nowy obowiązek. Konieczne będzie dostarczenie przez nas dodatkowego dokumentu z gminy, by możliwe było podpisanie z klientem aktu notarialnego. Efekty zmiany przepisów, jak ewentualne ułatwienia albo większe zainteresowanie inwestowaniem w mieszkania, będziemy mogli ocenić po roku od ich wprowadzenia.

Tomasz Sujak, członek zarządu Archicom S.A.

To krok w dobrym kierunku, szczególnie z perspektywy klienta. Po pierwsze, reguluje prawo własności. Po drugie, umożliwia klientom optymalizację kosztów i dokonanie transakcji z możliwym do uzyskania upustem do 60 proc. Po trzecie, można skrócić okres płacenia za użytkowanie wieczyste. Należy jednak zwrócić uwagę, że w kontekście inwestorów w ustawie o przekształceniu użytkowania wieczystego nadal są kwestie wymagające doprecyzowania, więc dziś trudno oceniać jej wpływ na działalność deweloperską.

Zuzanna Należyta, dyrektor ds. handlowych w Eco Classic

Wszystkie działki, które posiadamy są naszą własnością. Ta zmiana dotknie nas więc jedynie w zakresie pojedynczych lokali z nieprzeniesioną własnością.

Janusz Miller, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu Home Invest

Nowe przepisy prawne dotyczące zmiany użytkowania wieczystego we własność powinny pomóc w prowadzeniu działalności deweloperskiej, ponieważ nabywcy mieszkań będą chętniej niż dotychczas kupowali lokale w inwestycjach na gruntach, które są obecnie w użytkowaniu wieczystym. W momencie oddania budynku do użytkowania taki grunt zostanie przekształcony we własność, natomiast kupujący przez 20 lat będzie płacił opłatę przekształceniową. Reasumując, ustawa uwałszczeniowa będzie korzystna dla nabywców mieszkań deweloperskich, bowiem dzięki uwłaszczeniu, klienci nie będą ponosić opłat za użytkowanie wieczyste przez kilkadziesiąt lat, a jedynie przez 20 lat.

Waldemar Wasiluk, wiceprezes zarządu Victoria Dom S.A.

Czekamy na ostateczne stanowisko w tym zakresie. Przepisy nie są jasne, a PZFD prowadzi rozmowy z agendami rządowymi, aby rozwikłać ten potencjalnie duży i kosztowny problem.

Mirosław Bednarek, prezes zarządu Matexi Polska

Nie sądzę by nowe przepisy miały istotny wpływ na prowadzenie samych inwestycji przez deweloperów. W niektórych projektach jednak mogą wywołać przejściowo wymuszone opóźnienia na etapie wydawania lokali, warunkowane terminem uzyskania decyzji administracyjnych w zakresie nowych przepisów.

Justyna Ciesielka, specjalista ds. sprzedaży w Planetbud Development

Jesteśmy jedynym właścicielem wszystkich gruntów, na których prowadzimy inwestycje, dlatego nowe przepisy nie są dla nas znaczące.

Izabela Woźnica-Letka z zielonogórskiego biura sprzedaży EBF Development

Nowe przepisy nie będą rzutowały na budowę i sprzedaż mieszkań.

Adrian Potoczek, dyrektor ds. sprzedaży w Wawel Service

Jesteśmy w trakcie analiz. Zmiana nie wygląda jednak dobrze, głównie ze względu na mechanizmy realizacji przekształcenia, które mogą okazać się uciążliwe i czasochłonne szczególnie w początkowym okresie obowiązywania ustawy. W naszym banku ziemi tylko 10 proc. gruntów jest w użytkowaniu wieczystym. Zdecydowaną większość inwestycji realizujemy na własnych działkach, więc ewentualny problem nas nie bardzo dotyczy.

Autor: Dompress.pl